Vodafone Posidonia

Μια συντονισμένη και τεχνολογικά σύγχρονη δράση για την ανάδειξη και προστασία της Ποσειδωνίας στην Ελλάδα

Το Ίδρυμα Vodafone, σε συνεργασία με το Oceanus Lab του Πανεπιστημίου Πατρών, υλοποιεί το πρόγραμμα Vodafone Posidonia, μια στρατηγική πρωτοβουλία που αφορά στη χαρτογράφηση και ευαισθητοποίηση του κοινού για την προστασία των υποθαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας στις ελληνικές θάλασσες.

Γίνε επιστήμονας πολίτης!

Βοήθησε κι εσύ στη διατήρηση των λιβαδιών της Ποσειδωνίας!

Μάθε περισσότερα εδώ.

Η νέα ψηφιακή διαδραστική πλατφόρμα “Citizen Science” επιτρέπει στον επισκέπτη να συμβάλει στην πορεία των ερευνών ενεργά. Μέσω της επιλογής “Γίνε Επιστήμονας Πολίτης», ο χρήστης μπορεί να ανεβάσει δικό του φωτογραφικό υλικό από σημεία που έχει εντοπίσει Posidonia Oceanica και να βοηθήσει στη συλλογή πληροφοριών για τις τοποθεσίες στις οποίες φύονται τα λιβάδια της. Εναλλακτικά, μπορεί να διαμοιραστεί υλικό της σελίδας στα προσωπικά του Social Media, αποτελώντας, έτσι, Ambassador του προγράμματος και συμβάλλοντας στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για την αξία των λιβαδιών της Ποσειδωνίας.

Στην πλατφόρμα σύντομα θα περιλαμβάνεται δωρεάν εκπαιδευτικό υλικό για εκπαιδευτικούς και μαθητές, ώστε να ενημερωθούν για την αξία της Ποσειδωνίας για τον πλανήτη μας, καθώς και για τους λόγους για τους οποίους πρέπει όλοι μας να ευαισθητοποιηθούμε και να δράσουμε, με στόχο την προστασία της.

Τέλος, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας προσφέρεται η δυνατότητα στο χρήστη να περιηγηθεί στο διαδραστικό χάρτη, να θαυμάσει τις μαγευτικές υποθαλάσσιες λήψεις από τη χαρτογράφηση ή τις φωτογραφίες που έχουν ανεβάσει οι Επιστήμονες Πολίτες από τις διάφορες τοποθεσίες.

Η Ποσειδωνία (Posidonia Oceanica), αλλιώς γνωστή και ως «ελιά της θάλασσας», είναι ένα ενδημικό είδος θαλάσσιου φυτού της Μεσογείου και ταυτόχρονα ένας σημαντικός υποθαλάσσιος πνεύμονας για τον πλανήτη με πλούσιες οικοσυστημικές υπηρεσίες. Σχηματίζει μεγάλα υποθαλάσσια λιβάδια, που έχουν θεμελιώδη ρόλο στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, της βιωσιμότητας και της παραγωγικότητας των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων, αποτελώντας καταφύγιο για περισσότερα από 1.400 είδη θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας. Στην Ελλάδα, η συνολική έκταση της Ποσειδωνίας εκτιμάται ότι παράγει περίπου 65 χιλιάδες τόνους οξυγόνου την ημέρα και απορροφά περίπου 200 χιλιάδες τόνους άνθρακα τον χρόνο, ενώ η οικονομική αξία των οικοσυστημικών υπηρεσιών της ανέρχεται στα 172€ τ.μ., που για το σύνολο του ελληνικού χώρου μεταφράζεται σε περίπου €470 δισ. ετησίως. Το πολύτιμο αυτό φυτό για τη ζωή του πλανήτη απειλείται από την κλιματική κρίση και είναι ιδιαιτέρως ευάλωτο στις ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως ενδεικτικά η ρύπανση των υδάτων, η υπεραλίευση και η αγκυροβόληση σκαφών.

Στόχος και δράσεις του προγράμματος

Μέσα από την χαρτογράφηση στρατηγικών περιοχών των ελληνικών θαλασσών, στόχος του προγράμματος Vodafone Posidonia είναι να αναδείξει τα λιβάδια Ποσειδωνίας, τα οποία συγκαταλέγονται στους σημαντικότερους πνεύμονες όχι μόνο της Μεσογείου αλλά και ολόκληρου του πλανήτη, καθώς και να υπογραμμίσει τη σημασία τους στην πορεία προς τη σταθεροποίηση του κλίματος.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη συστηματική καταγραφή και χαρτογράφηση των λιβαδιών Ποσειδωνίας. Η χαρτογράφηση, έχει ήδη λάβει χώρα στον θαλάσσιο χώρο γύρω από τα νησιά της Σύρου, της Πάρου και της Αντιπάρου, της Μυκόνου, της Δήλου και της Ρήνειας .

Στο πλαίσιο του Vodafone Posidonia, έχει πραγματοποιηθεί πόντιση του υποβρύχιου Παρατηρητηρίου Ποσειδωνίας, το οποίο, με υψηλής τεχνολογίας κάμερες, αισθητήρες IoT και τη δύναμη του Vodafone 5G Network, προσφέρει δυνατότητα επισκόπησης του βυθού σε πραγματικό χρόνο, με σκοπό, τόσο την παραγωγή επιπρόσθετων επιστημονικών δεδομένων, όσο και την ευκαιρία να θαυμάσει κανείς από μακριά την ομορφιά του βυθού.

Το έργο χαρτογράφησης

Το πρόγραμμα Vodafone Posidonia ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2023, με τη χαρτογράφηση στρατηγικών περιοχών του Αιγαίου, γύρω από τα νησιά της Σύρου, της Πάρου και της Αντιπάρου, συνεχίζοντας και αυτή τη χρονιά με τα νησιά της Μυκόνου, της Δήλου και της Ρήνειας.

Με τη βοήθεια εξελιγμένων ηχοβολιστικών και ρομποτικών συστημάτων και υποβρύχιων ερευνητικών σκαφών, ερευνήθηκαν περισσότερα από 324 τετραγωνικά χιλιόμετρα βυθού, φέρνοντας στην επιφάνεια πολύτιμα ευρήματα για τα λιβάδια Ποσειδωνίας, απαραίτητα για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τη συνολική έκταση της Ποσειδωνίας στην Ελλάδα, την τρωτότητα των πολύτιμων αυτών οικοτόπων και τη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της ακεραιότητάς τους. Σχεδόν 45 ώρες υποθαλάσσιων λήψεων στα νησιά των Κυκλάδων αποκάλυψαν εκτεταμένα λιβάδια Ποσειδωνίας καθώς και σημάδια αλλοίωσης και υποβάθμισής τους σε πολλές από τις χαρτογραφημένες περιοχές. Η ανάλυση της τοπογραφίας του βυθού, με τη βοήθεια 161 υποθαλάσσιων κινηματογραφικών λήψεων, ανέδειξε την πολυμορφία των λιβαδιών, το ύψος των φυλλωμάτων τους, την ύπαρξη ξενικών ειδών φυκών καθώς και πολλά ακόμη στοιχεία που θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης για την προστασία της πολύτιμης Ποσειδωνίας.

Συνεργάτες

Για την υλοποίηση του προγράμματος, το Ίδρυμα Vodafone συνεργάζεται με το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας & Φυσικής Ωκεανογραφίας (Oceanus Lab) του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, που αποτελεί το μεγαλύτερο διδακτικό και ερευνητικό πανεπιστημιακό εργαστήριο στον τομέα του στην Ελλάδα, υπό την επιστημονική επίβλεψη του Καθηγητή Περιβαλλοντικής και Γεωλογικής Ωκεανογραφίας στο Τμήμα Γεωλογίας και Κοσμήτορα της Σχολής Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών, Γιώργου Παπαθεοδώρου.